A. Hayreddin İşbilir / Gıda Yük. Mühendisi
Soru: Bir gıda fabrikasına gitsek ve üretilen ürünlerin helal olduğuna kanaat getirip insanların tüketimini teşvik etsek, bunda bir mahzur var mıdır? (Adem Elmalı)
Cevap: Bir kişinin veya bir heyetin böyle bir ziyaret ve gözlem ile üretimin helal olduğuna kanaat getirmesi mümkündür. Fakat bu durumun bazı açmaz ve çıkmazları da mevcuttur. Şöyle ki;
Modern teknolojinin üretim prosesleri her geçen gün değişmekte ve yenilenmektedir. Dolayısıyla bu kişi veya heyet üretim aşamalarına hakim olmalı ki gözden kaçırdığı veya sormayı ihmal ettiği bir şüphe kalmasın. Zira üreticilerin birçoğu ne kadar çok şey gizleyebilirlerse o kadar rakiplerine fark atacaklarını iyi biliyorlar ve mümkün olduğunca üretim sırlarını paylaşmamayı tercih ediyorlar. Yine heyet; üretimde kullanılan hammadde, katkı maddeleri ve proses yardımcı maddelerinin tamamına hakim olmalı, ürün ile temas halinde bulunan gördüğü tüm girdiler hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Aksi taktirde ne olduğunu anlamadan ve üreticilerin beyanatlarıyla girdilerin problemsiz olduğuna kanaat getirecektir. Ayrıca gözlem yapıldığı an için her bir girdinin helal olduğuna kanaat getirse dahi gizlenen bazı şeylerin mümkün olduğunu düşünerek şüphe duyulan şeyler için analizler yapmalı ve bunu da yeterli görmeyip girdilerin her an değişebileceğini düşünerek bu kontrollerini sürekli hale getirmelidir. Zira üretime giren hammadde ve katkılar sürekli değişebilmektedir. Bütün bu değişimlerin olmadığını veya değişim olacaksa da değiştirilen girdilerin helalliğini de mutlaka kontrol altında tutmalıdır bahsi geçen heyet veya kişi.. Bunlar uygulanmadan bir üretime helaldir demek ancak o an için doğru olabilir. Tabi gizlenen bir katkı ve proses aşaması yok ise..
Görüyorsunuz ki konunun birçok meşakkati vardır ve bir kişi veya heyet bütün bu kontrolleri yapmakta aciz kalacaktır. “Ey insanlar bu ürünü tüketebilirsiniz, helaldir ve ahirette Allah sorarsa benim kontrol ettiğimi söyleyebilirsiniz” demek ciddi bir vebal ve mesuliyettir. Halbuki “tüketmeyiniz, şüphelidir” demenin bir mesuliyeti yoktur. Olsa olsa bir mahrumiyeti vardır. Mahrumiyetten de sorgulanacak değiliz. Öyle ise bu veballi ve mesuliyetli işi ehline, uzman kefalet kurumlarına yani güvenilir helal sertifikalama kurumlarına havale etmek en selametli yol olsa gerektir. Çünkü onlar bütün bu kontrolleri fazlasıyla yapabilecek imkana ve bilgiye sahiptirler. GİMDES gibi..
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.